Yargı Kararları
ELEKTRONİK İŞLEMLER – İDDİANAMENİN İADESİ – NETİCESİ SEBEBİYLE AĞIRLAŞMIŞ YARALAMA – KASTEN YARALAMA
Diyarbakir Cumhuriyet Başsavcılığının, 29.09.2021 tarihli ve 2019/57245 Sorusturma, 2021/12905 Esas, 2021/7566 iddianame numarali iddianamesinin, Diyarbakir 10. Asliye Ceza Mahkemesinin, 20.10.2021 tarihli ve 2021/881 iddianame Degerlendirme sayılı kararı ile 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (5271 sayılı Kanun) 174 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca iade edilmesine ilişkin karara yönelik Diyarbakir Cumhuriyet Bassavcılığı tarafından yapılan itirazın reddine ilişkin Diyarbakir 2. Agir Ceza Mahkemesinin, 18.11.2021 tarihli ve 2021/481 Degisik is sayili kararinın, 5271 sayılı Kanun’un 271 inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca kesin nitelikte olmasi sebebiyle 18.11.2021 tarihinde kesinlestigi belirlenmistir.
Adalet Bakanliginin, 5271 sayılı Kanun’un 309 uncu maddesinin birinci fıkrası uyarınca, 12.10.2022 tarihli ve 2021/28179 sayılı evraki ile kanun yararina bozma istemine istinaden düzenlenen, Yargıtay Cumhuriyet Bassavciliginin, 30.11.2022 tarihli ve KYB-2022/131452 sayılı Tebliğnamesi ile dava dosyasi Daireye gönderilmekle, geregi düsünüldü:
I. İSTEM
Yargitay Cumhuriyet Bassavciliginin, 30.11.2022 tarihli ve KYB-2022/131452 sayili kanun yararına bozma isteminin; “Benzer bir olaya ilişkin Yargitay 4. Ceza Dairesinin 15.12.2017 tarihli ve 2017/19261 Esas, 2017/28180 sayılı ilâminda da belirtildiği üzere, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun elektronik islemler baglikli 38/A maddesinde yer alan,
(1) Her türlü ceza muhakemesi işlemlerinde Ulusal Yargi Agi Bilisim Sistemi (UYAP) kullanılır. Bu islemlere iliskin her türlü veri, bilgi, belge ve karar, UYAP vasıtasıyla işlenir, kaydedilir ve saklanır.
(2) Kanunlarda gösterilen istisnalar hariç olmak üzere, dosyalar güvenli elektronik imza kullanılarak UYAP’tan incelenebilir ve her türlü ceza muhakemesi islemi yapilabilir.
(3) Bu Kanun kapsamında fiziki olarak hazırlanması öngörülen türlü belge ve karar elektronik ortamda düzenlenebilir, işlenebilir, saklanabilir ve güvenli elektronik imza ile imzalanabilir.
(4) Güvenli elektronik imza ile imzalanan belge ve kararlar diger kişi ve kurumlara elektronik ortamda gönderilir. Güvenli elektronik imza ile imzalanarak gönderilen belge ve kararlar gerekmedikçe fiziki olarak ayrıca düzenlenmez ve ilgili kurum ve kişilere gönderilmez.
(5) Elektronik imzalı belgenin elle atılan imzalı belgeyle çelismesi halinde UYAP’ta kayıtlı olan güvenli elektronik imzalı belge geçerli kabul edilir.
(6) Güvenli elektronik imza ile imzalanan belge ve kararlarda, mühürleme işlemi ile kanunlarda birden fazla nüshanın düzenlenmesini öngören hükümler uygulanmaz.
(7) Zorunlu nedenlerle fiziki olarak düzenlenmiş belge veya kararlar, yetkili kişilerce taranarak UYAP’a aktarılır ve gerektiğinde ilgili birimlere elektronik ortamda gönderilir.
(8) Elektronik ortamdan fiziki örnek cikarilmasi gereken hallerde tutanak veya belgenin aslının aynı olduğu belirtilerek hâkim, Cumhuriyet savcisi veya görevlendirilen yetkili kisi tarafindan imzalanir ve mühürlenir.
(9) Elektronik ortamda yapılan işlemlerde süre gün sonunda biter.
(10) Yargı birimlerinin ihtiyaç duyduğu nüfus, tapu, adlî sicil kaydı gibi dış bilişim sistemlerinden UYAP vasıtasıyla temin edilen bilgi, belge ve kayıtlar, zorunlu olmadıkça ayrıca fiziki olarak istenilmez. UYAP’tan dış bilişim sistemlerine gönderilen bilgi ve belgeler ayrıca zorunlu olmadıkça fiziki ortamda gönderilmez.
(11) Ceza muhakemesi işlemlerinin UYAP’ta yapılmasına dair usul ve esaslar, Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
5271 sayılı kanunun 174 maddesinde yer alan;
(1) Mahkeme tarafından, iddianamenin ve soruşturma evrakının verildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde soruşturma evresine ilişkin bütün belgeler incelendikten sonra, eksik veya hatalı noktalar belirtilmek suretiyle;
a) 170 inci maddeye aykırı olarak düzenlenen,
b) Suçun sübûtuna doğrudan etki edecek mevcut bir delil toplanmadan düzenlenen,
c) Ön ödemeye veya uzlaşmaya tabi olduğu soruşturma dosyasından açıkça anlaşılan işlerde ön ödeme veya uzlaşma usulü uygulanmaksızın düzenlenen iddianamenin Cumhuriyet Başsavcılığına iadesine karar verilir
(3) En geç birinci fıkrada belirtilen süre sonunda iade edilmeyen iddianame kabul edilmiş sayılır.
(4) Cumhuriyet savcısı, iddianamenin iadesi üzerine, kararda gösterilen eksiklikleri tamamladıktan ve hatalı noktaları düzelttikten sonra, kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesini gerektiren bir durumun bulunmaması halinde, yeniden iddianame düzenleyerek dosyayı mahkemeye gönderir. İlk kararda belirtilmeyen sebeplere dayanılarak yeniden iddianamenin iadesi yoluna gidilemez.
(5) İade kararına karşı Cumhuriyet savcısı itiraz edebilir.” şeklindeki düzenlemeler karşısında,
Somut olayda Diyarbakır Cumhuriyet başsavcılığınca 29.09.2021 tarihinde UYAP sistemi üzerinden düzenlenen iddianame Diyarbakır Cumhuriyet başsavcı vekilinin 01.10.2021 tarihli görüntüsü sonrası mahkemesine tevdii edildiği 01.10.2021 tarihinin Cuma gününe denk gelmesi üzerine 04.10.2021 tarihi pazartesi günü başlayan sürenin dosya içerisinde bulunan UYAP safahat kaydından da anlaşılacağı üzere, mahkemece yasal süre geçtikten sonra 20.10.2021 tarihinde iddianamenin iadesi imza ve onay yapılmak suretiyle alınan Cumhuriyet Başsavcılığına gönderildiği gözetilmeden itirazın kabul yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.
II. GEREKÇE
1. 5271 sayılı Kanun’un “İddianamenin iadesi” başlıklı 174 maddesinin inceleme konusu ile ilgili olan 1 fıkrasında yer alan;
“(Değişik: 25/5/2005 – 5353/27 md.) (1) Mahkeme tarafından, iddianamenin ve soruşturma evrakının verildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde…
a) …
b) …
c) …
d) …
İddianamenin Cumhuriyet Başsavcılığına iadesine karar verilir.”
Şeklindeki düzenlemesinde, Cumhuriyet başsavcılığını düzenlenen iddianamenin iadesine karar verilebilmesi, 15 günlük süreye tabi tutulmuş ve sürenin evrakın verildiği tarihten itibaren başlayacağı belirtilmiştir.
2. 5271 sayılı kanunun “Elektronik işlemler” başlıklı 38/A maddesinin birinci fıkrasında yer alan;
“(Ek: 2/7/2012-6352/95 md) (1) Her türlü ceza muhakemesi işlemlerinde Ulusal Yargi Agi Bilisim Sistemi (UYAP) kullanılır.
…”
Şeklindeki düzenleme uyarınca ceza muhakemesi işlemlerinin UYAP üzerinden yapılması zorunludur.
3. UYAP kayıtlarında yapılan araştırma sonucunda inceleme konusu dava dosyası değerlendirildiğinde; şikayetçi şüpheliler ve şüpheliler hakkında neticesi sebebiyle ağırlaştırılmış yaralama ve kasten yaralama suçlarından yapılan soruşturma sonucunda, Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığının 2019/57245 soruşturma sayılı dosyası üzerinden 29.09.2021 tarihinde iddianame düzenlenip Cumhuriyet Savcısı tarafından 29.09.2021 tarihinde saat 17:20:24’te elektronik imza ile imzalandı anlaşılmıştır.
Mezkur iddianamenin Cumhuriyet başsavcısı yahut Cumhuriyet başsavcı vekili tarafından iade edildiğine dair dosya içerisinde bir bilgi yer almadığı gibi UYAP’taki kayıtlara göre iddianamenin 01.10.2021 tarihinde onaylandığı görülmüştür. İddianamenin ve eklerinin onaylanma tarihinden sonra mahkemeye ulaştırıldığına dair bilgi ve belge dosyada yer almamaktadır. İddianamenin gönderildiği Diyarbakır 10. Asliye Ceza Mahkemesince 20.10.2021 tarihli ve 2021/881 İddianame Değerlendirme sayılı kararı ile iddianamenin iadesine karar verdirdiği belirlenmiştir.
4. 5271 sayılı kanunun 174 maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan;
“(3) En geç birinci fıkrada belirtilen süre sonunda iade edilmeyen iddianame kabul edilmiş sayılır”
şeklindeki düzenleme uyarınca 29.09.2021 tarihinde düzenlenip 01.10.2021 tarihinde onaylanarak mahkemesine gönderilen iddianamenin aynı maddenin birinci fıkrasında öngörülen 15 günlük iade süresinden sonra 20.10.2021 tarihinde iade edilmiş olduğu dikkate alınmadan iddianamenin iadesi kararına karşı Cumhuriyet Savcısınca yapılan itirazın kabulü yerine, reddine karar verilmesi kanuna aykırı olup kanun yararına bozma talebi yerinde görülmüştür. (Yargıtay 1. Ceza Dairesi 09.01.2023 tarih ve 2022/13942 Esas 2023/15 Karar)