T.C.
YARGITAY
Sekizinci Hukuk Dairesi
E: 2021/12517
K: 2023/4470
T: 19.09.2023
Özet: Askı ilan süresi içinde açılan 6831 sayılı Kanunun 2/B maddesi gereğince yapılan kadastro çalışmasına itiraza ilişkin davada Kadastro Mahkemesi görevli olup mahkemece davanın esasına girilerek bir karar verilmesi gerektiği gözetilmelidir.
(6831 s. OK m. 2/B)
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGITAY İLÂMI
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen 6831 sayılı kanunun 2/B maddesi gereğince yapılan çalışmalara itiraz davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 20. Hukuk Dairesince İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabul, kısmen reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı Orman İdaresi ile davalı Hazine vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafindan hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1.6831 sayılı Kanun’un 2/B maddesi gereğince yapılan kadastro çalışması sırasında… Köyü … ve… nolu parseller, 6831 sayılı Orman Kanunu’nun (6831 sayılı Kanun) 2/B maddesi gereğince Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılmıştır.
2. Davacı Orman İdaresi, … ve… no.lu 2/B parsellerin 6831 sayılı Kanun’un 1 inci maddesine göre kısmen orman alanı olması sebebi ile Hazine adına orman sınırı dışına çıkarılmasının kanunlara aykırı olduğunu ileri sürerek, davalı adına yapılan tesbitin iptali ile çekişmeli taşınmazların orman vasfı ile Hazine adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine vekili davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 01.06.2012 tarihli ve 2009/4 Esas, 2012/16 Karar sayılı kararıyla; davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2.. Yargıtay (Kapatılan) 20 inci Hukuk Dairesinin 26.09.2013 tarihli, 2013/7287 Esas, 2013/ 8463 Karar sayılı ilamıyla; ” davacı Orman İdaresinin, dava dilekçesinde, Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan yerlerin 2/B şartlarını taşımadığını, halen orman olduklarını iddia ederek taşınmazların 2/B olarak sınırlandırılmasının iptalini istediği, 6831 sayılı Kanun’un değişik 2/B maddesi ile bilim ve fen bakımından orman niteliğini tam olarak kaybetmiş yerlerin orman rejimi dışına çıkartılacağı hükmünü getirdiği; mahkemece yapılan keşif ve alınan raporların, dava konusu taşınmazların 31.12.1981 tarihinden önce orman niteliğini yitirip yitirmediği hususunu açıklığa kavuşturmadığı, bu sebeple yeniden keşif yapılarak dava konusu taşınmazların orman bütünlüğünü bozmama, su ve toprak rejimine ve çevresindeki ekosistemlerinin tüm öğeleriyle kendisini yenileyebilme gücüne zarar vermeme, ormancılık çalışmalarının etkenlik, verimlilik ve karlılık düzeylerini düşürmeme, taşınmaz üzerinde insan elinin çekilmesi ve olduğu gibi bırakılması halinde yeniden orman haline dönüşüp dönüşemeyeceği gibi koşullarının saptanması, dava konusu taşınmazın hangi doğal olaylar ve eylemler sonucu bilim ve fen bakımından orman niteliğini tam olarak kaybettiğini ya da etmediğini inceleyerek bu olguların tartışılması ve taşınmazın hangi maddi ve bilimsel olgular sonucu nitelik kaybettiği saptanması, ayrıca davanın devamı sırasında dava konusu taşınmazların bulunduğu yerde 3402 sayılı Kanun’un Ek 4. maddesi gereği kadastro çalışmaları yapıldığı anlaşıldığına göre; dava konusu … ve … no.lu 2/B parselleri içinde tesbit edilen taşınmazlar için kadastro tutanağı düzenlenip düzenlenmediği saptanarak, dava konusu taşınmazlar içinde tesbit edilen parsellerin davalı haline getirilmesi ve bu parsellere ait kadastro tutanaklarının beyanlar hanesinde kullanıcı olarak belirlenen kişilerin davaya dahil edilerek husumetin yaygınlaştırılması, dosya içindeki … ada 86 parsel sayılı taşınmazın dava konusu… no.lu 2/B Bloğunda yer aldığı bildirilmesine karşın, kadastro tutanağının edinme sebebinde taşınmazın … nolu 2/B bloğunda yer aldığı yazdığından keşif sonucu düzenlenecek raporlarda bu hususun da açıklığı kavuşturulması” gereğine değinilerek hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dava konusu taşınmazlardan … ada 17 parsel içinde bilirkişi raporunda A harfi ile gösterilen, … ada 81 parsel içindeki B harfi ile gösterilen, … ada 50 parsel içinde C harfi ile gösterilen kısımların 6831 sayılı Kanun’un 2/B maddesinde gösterilen koşulları taşımadığını, orman vasfını kaybetmediği halde kaybetmiş gibi hazine adına orman sınırları dışına çıkarılmasının da doğru olmadığını belirterek davanın kısmen kabul kısmen reddi ile;
1. … Mahallesi … ada 17 parsel numaralı orman parseli içerisinde bilirkişilerin 18.12.1018 tarihli bilirkişi raporunda A Harfi ile gösterilen (VIII) nolu 3870,15 m2 lik kısımda, … ada 81 parsel numaralı orman parseli içerisinde bilirkişilerin 18.12.1018 tarihli bilirkişi raporunda B Harfi ile gösterilen (…) no.lu 6905,46 m2 lik kısımda, … ada 50 parsel numaralı orman parseli içerisinde aynı bilirkişi raporunda C Harfi ile gösterilen (…) nolu 7597,21 m2 lik kısımda yapılan 2/B işlemlerinin iptaline, bu yerlerin orman vasfında olup, 6831 sayılı Orman Kanunu’nun 3302 sayılı kanunla değişik 2 nci maddesi B fıkrası uyarınca orman sınırları dışına çıkartılması gereken yerlerden olmadığının ve alanın orman vasfında olduğunun tespitine, (…) ve (…) nu- maralı alanda geriye kalan kısmın 2/B parsel sayılı taşınmazın tespit gibi tapuya kayıt ve tesciline, a1 harfi ile gösterilen 181.51 m2 lik yer için kadastro tutanağı düzenlenmediğinden davacının davasının 3402 sayılı kadastro Kanunun 26 inci maddesi uyarınca görevsizlik nedeni ile reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı Orman İdaresi ile Davalı Hazine vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı Orman İdaresi vekili temyiz dilekçesinde; dava konusu taşınmazların tamamının memleket haritası hava fotoğraflarına göre orman sayılan yerlerden olduğunu, çevresinde ormanlık alanlarla bütünlük içerisinde bulunduğunu, evveliyatı itibari ile orman olan yerlerin üzerindeki orman örtüsü yok edilse dahi orman sayılacağını, çekişmeli taşınmazların 2/B koşullarını taşımadığını belirterek hükmün bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde eksik inceleme ile karar verildiğini belirterek davanın kabulüne ilişkin hükmün bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 6831 sayılı kanunun 2/B maddesi gereğince yapılan kadastro çalışmasına itiraza ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 6831 sayılı Kanun’un 2/B maddesi.
3. Değerlendirme
1.Davalı Hazinenin temyiz itirazları bakımından:
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyulan bozma ilamı doğrultusunda inceleme ve araştırma yapılarak, mevcut deliller takdir edilerek karar verildiğine, uygulanması gereken hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığına, davanın kabulüne karar verilen taşınmazların 6831 sayılı Kanunun 2/8 maddesinde belirtilen şekilde orman vasfını kaybetmedikleri denetime elverişli bilirkişi raporları ile sabit olduğuna, bozmaya uyulmakla taraflar lehine ve aleyhine kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin yeniden incelenmesine hukukça imkan olmadığı gibi 6100 sayılı Kanun’un Geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun’un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerin biri de var olmadığına göre, İlk Derece Mahkemesi kararında yazılı gerekçeler dikkate alındığında temyizen incelenen karar usul ve kanuna uygun olup davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2.Davacı Orman İdaresinin … taşınmazın tamamı ile … nolu taşınmazın A1 kısmı dışında kalan kısımlarına yönelik temyiz itirazları bakımından:
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyulan bozma ilamı doğrultusunda inceleme ve araştırma yapılarak, mevcut deliller takdir edilerek karar verildiğine, uygulanması gereken hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığına, Orman İdaresi tarafından dava kısmen açılmış olup dava dilekçesinde ekli inceleme raporu ve krokiye göre dava edilen alanlardan bilirkişi raporunda A1 harfi ile gösterilen kısım hariç kalan kısımlar için davası kabul edildiğine, bozmaya uyulmakla taraflar lehine ve aleyhine kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin yeniden incelenmesine hukukça imkan olmadığı gibi 6100 sayılı Kanun’un Geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun’un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerin biri de var olmadığına göre, İlk Derece Mahkemesi kararında yazılı gerekçeler dikkate alındığında temyizen incelenen karar usul ve kanuna uygun olup davacı vekilinin aşağıdaki bent dışında kalan temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
3.Davacı Orman İdaresinin … nolu 2/B bloğunda yer alan ve bi- lirkişi raporunda A1 ile gösterilen kısma yönelik temyiz itirazları bakımından:
Mahkemece dava konusu olan ve bilirkişi raporunda A1 harfi ile gösterilen 181.51 m2lik yerde kalan taşınmazın kadastro tespiti sırasında yol olarak tespit dışı bırakılan bir arazi niteliği taşıdığı ve hakkında tutanak tanzim edilmediği, 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 25 ve 26 ncı maddelerine göre Kadastro Mahkemesinin görevi tutanağı düzenlenen taşınmazlarla sınırlı olup tutanağı düzenlenmeyen yerler hakkında kadastro hakiminin sicil oluşturması mümkün olmadığı ve görevli mahkeme olmadığı, mahkemelerin görevi de kamu düzenine ilişkin olduğu ve her aşamada dikkate alınması gerektiği açıklanarak bu kısım için açılan davanın görevsizlik nedeni ile reddine dair verilen karar usul ve kanuna aykırıdır. Şöyle ki; eldeki dava 6831 sayılı kanunun 2/B maddesi uyarınca yapılan orman kadastro çalışmasına karşı askı ilan süresi içinde açılan 2/B ye itiraz davası olup, 6831 sayılı Kanun’un 11 inci maddesi uyarınca 30 günlük askı ilan süresi içinde açılan davalarda görevli mahkeme Kadastro Mahkemesidir. Dava konusu A1 harfi ile gösterilen alan, … no.lu 2/B bloğu içerisinde yer almakta olup Orman İdaresi 2/B işlemine karşı askı ilan süresi içinde dava açarak … no.lu alanın ekli krokide işaretlenen kısmının aslında orman niteliğini yitirmediğini ileri sürmüştür. Açıklanan sebeplerle askı ilan süresi içinde açılan davada Kadastro Mahkemesi görevli olup mahkemece davanın esasına girilerek bir karar verilmesi gerekirken Kadastro tutanağı düzenlenmediği gerekçesi ile görevsizlik kararı verilmesi hatalı olup orman idaresinin bu kısma yönelik temyiz itirazlarının kabulü gerekmiştir.
